“Iemand met een beenprothese ís niet zielig”
“Mijn prothesemaker was behoorlijk conservatief: wat werkt dat werkt, en dat houden we zo”, vertelt Luut Schellekens. Ze werd geboren met een verkort rechterbeen. ‘En van dat conservatieve houd ik niet. Ik zocht iemand die mee wilde denken en nieuwe technieken wilde proberen. Zo kwam ik in 2021 op het Prothesefestival terecht.’
De 35-jarige Venlose – geboren met een verkort rechterbeen en dus al haar hele leven prothesegebruiker – raakte op het Prothesefestival in gesprek met prothesemaker Frank Jol en Edwin Spee van de Mentelity Foundation, doet wat sportclinics mee met Team Para Atletiek en merkt: er is veel meer mogelijk dan ze op dat moment weet. “Ik sportte al een paar jaar intensief, maar had nog steeds een vrij simpele prothese, die niet op sport gericht was. Frank maakt juist protheses die passen bij een hoger activiteitsniveau, dus ben ik bij hem terechtgekomen in het Re-abled-project. Eerst een week, om mijn prothese helemaal naar wens aan te meten. Elke dag ging hij een beetje sleutelen, ging ik met de fysio aan de slag en ging ik trainen. Om te zien wat er goed ging, wat niet, en wat er aangepast moest worden.”
Waar ze eerst een koker had die tijdens het sporten schuurde in haar lies, is de koker die Frank Jol haar aanmeet veel korter en dus is het schuren verleden tijd. “Maar het belangrijkste is wel dat ik anders moet leren lopen”, zegt ze. “Voor het eerst in mijn leven moet ik spieren in mijn rechterbeen gebruiken die ik nog nooit heb gebruikt. Mijn looppatroon moet anders en mijn been moet sterker worden. Ik ben koningin in compenseren, haalde altijd alle kracht uit mijn rug, of uit mijn romp, maar dan krijg ik daar weer last van. Met het team van Frank ben ik bezig om te bepalen welke oefeningen nodig zijn om het been te trainen, zodat ik wél goed ga lopen.”
“Ik wil mijn prothese als kracht en iets positiefs leren zien in plaats van een belemmering”
Luut heeft nu een prothese waar ze ook mee kan sporten. Een echte sportprothese zit in de planning, maar eerst moet haar been sterker worden en moet ze goed met haar dagelijkse prothese kunnen lopen. Bovendien: die sportprothese wordt niet vergoed door haar verzekering, dus is ook de financiering nog een uitdaging. Toch wil de Limburgse niet klagen: “Ik merk dat er bij het Re-Abled-project naar meer wordt gekeken dan alleen naar je prothese of hulpmiddel dat je gebruikt. Ze kijken ook naar hoe je met het hulpmiddel omgaat, zowel fysiek als mentaal. Door middel van manuele- en fysiotherapie, maar ook mentale begeleiding.”. Daarnaast heeft Luut het gevoel dat er nu beter naar haar wensen wordt geluisterd. “Er wordt echt naar mij als persoon gekeken in plaats van dat het om de techniek van een prothese gaat.” Ze hoopt dat ze door de begeleiding anders naar zichzelf en haar prothese leert kijken. “Ik wil het als kracht en iets positiefs leren zien in plaats van een belemmering of last. Ik wil nu gewoon zo goed mogelijk leren bewegen en lopen op een prothese die daar ook geschikt voor is.”
Of er nog iets te wensen over is? Misschien wel. Luut vertelt: ‘Mijn vorige prothese had een cover van vleeskleurig schuim, waardoor het meer weg had van een echt been. Nu is mijn koker zwart en zit er geen cover overheen. Aan de ene kant is het meteen duidelijk dat het een prothese is, maar het is ook wel eens confronterend. Ik kijk naar beneden en zie dan een ijzeren staaf in plaats van twee kuiten. Misschien moet ik er gewoon aan wennen – al blijf ik altijd zoeken naar nieuwe, betere technieken.’
Wat volgens haar ook belangrijk is, is dat verhalen zoals dat van haar, verteld worden. ‘Dat wil ik ook gaan doen in een podcast voor en door beenprothesegebruikers, met als doel om anderen te laten zien wat er mogelijk is; om het taboe rond protheses te doorbreken. Te vaak worden protheses door “het grote publiek” nog gekoppeld aan mensen die oud, gehandicapt en dus zielig zijn. Ik wil laten zien en horen dat dat absoluut niet zo hoeft te zijn.’
Tekst: Robin Wubben
Foto’s: Mathilde Dusol